Zonnesteeksymptomen herkennen en behandelen
Een zonnesteek kan abrupt een einde maken aan een zonnige (vakantie)dag. Het ene moment geniet je nog van de warme stralen van de zon, het andere moment wordt de hitte je lichaam teveel. Je krijgt bijvoorbeeld last van hoofdpijn, duizeligheid, begint te zweten en hebt een slap gevoel in je lichaam. Blijf niet rondlopen met deze klachten, misschien heb je wel een zonnesteek en dat kan gevaarlijk zijn. Bekijk wat je moet doen om een zonnesteek te voorkomen en te behandelen.
Wat is een zonnesteek?
Bij een zonnesteek is je lichaam te warm geworden. Bij een zonnesteek bevat je lichaam weinig vocht en is je lichaamstemperatuur ontregeld. Een normale lichaamstemperatuur ligt meestal tussen de 36.5 °C en 37.5 °C. Bij een zonnesteek kan de temperatuur oplopen tot 40 °C, je lichaam is dus letterlijk oververhit. Is je lichaamstemperatuur nog hoger? Dan is er sprake van een hitteberoerte.
Niet elke zonnesteek is hetzelfde. Bij een lichte zonnesteek kun je bijvoorbeeld last hebben van hittestuwing. Dan is je lichaamstemperatuur lichtelijk verhoogd omdat je lichaam de warmte niet kan afvoeren. Je lichaam voert de warmte namelijk af via zweet, maar bij een zonnesteek heb je te weinig vocht in je lichaam waardoor je geen zweet meer kunt aanmaken. Bij een lichaamstemperatuur boven de 40 °C kan er sprake zijn van een ernstige zonnesteek. Dit wordt ook wel een hitteberoerte genoemd. Vaak gaat een hitteberoerte gepaard met ernstige symptomen.
Hoe krijg je een zonnesteek?
Een zonnesteek komt voor bij volwassenen, baby’s en kinderen. Je kunt een zonnesteek krijgen als je langdurig in de zon bent en daarbij te weinig vocht drinkt. Als je hierbij ook nog lichamelijke inspanning verricht, wordt de kans op een zonnesteek nog groter. Denk bijvoorbeeld aan een partijtje beachvolleybal op een snikhete dag, of aan een pittige fietstocht op een warme dag.
De symptomen van een zonnesteek kunnen ook ontstaan als er geen zonlicht is. Dat is bijvoorbeeld het geval bij mensen die in hoogovens werken. Daar kunnen de temperaturen dermate hoog oplopen dat het lichaam van de arbeiders oververhit kan raken. Het heet dan geen zonnesteek maar oververhitting, of door de hitte bevangen zijn.
Symptomen bij lichte zonnesteek
Een opkomende zonnesteek herken je aan hoofdpijn, een zwak gevoel in je lichaam, veel zweten en spierkrampen. Deze klachten kunnen zich uitbreiden
Symptomen bij zonnesteek
Typische kenmerken van een zonnesteek zijn een gloeiende of klamme huid, duizeligheid, misselijkheid, een snelle hartslag en een bleek gelaat.
Symptomen hitteberoerte
Bij een hitteberoerte krijg je extra symptomen zoals koorts, extreme vermoeidheid, verwardheid en sufheid. Ook kun je flauwvallen.
Hoelang duurt een zonnesteek?
Hoe sneller je een zonnesteek herkent en behandelt, hoe minder klachten je zal krijgen en hoe sneller je lichaam zich herstelt. Hoelang een zonnesteek duurt, hangt af van de ernst van de klachten. Bij een lichte en gewone zonnesteek voel je de klachten een dag later nog steeds. Meestal nemen de symptomen pas na enkele dagen af.
Soms duurt een zonnesteek langer dan enkele dagen. Bijvoorbeeld als iemand ernstig uitgedroogd is en naar het ziekenhuis moet. Of als iemand complicaties krijgt door de zonnesteek. Dat kan gebeuren als de lichaamstemperatuur te lang te heet blijft. Het lichaam heeft dan langer de tijd nodig om te herstellen. In zeldzame gevallen lopen de organen blijvende schade op.
- Ga meteen uit de zon en zoek een schaduwplek op
- Ga op je rug liggen
- Koel het lichaam, dat kan met natte handdoeken, koud water of een coldpack. De effectiefste plekken om te koelen zijn de nek, oksels en liezen.
- Drink iets om het lichaam te hydrateren, maar pas op dat de drank niet ijskoud is. Als de drank te koud is, kan het een shock zijn voor het lichaam.
- Eet iets zouts of neem een zoutoplossing tegen uitdroging
- Neem eventueel een paracetamol tegen de hoofdpijn Houd de klachten goed in de gaten en bel bij twijfel de huisarts
Tot slot: tips om een zonnesteek te voorkomen
Een zonnesteek kun je voorkomen door veel water te drinken. Andere dranken helpen ook, maar wees voorzichtig met alcohol en koffie. Dit droogt je lichaam eerder uit dan dat het hydrateert. Daarnaast raden we aan om de zon te vermijden wanneer deze het sterkste is. Dat is met name in de zomer tussen 12:00 en 15:00. Het helpt ook om een schaduwplekje op te zoeken.
