Wist je dat Ginkgo biloba in China, Japan en Korea als heilig wordt beschouwd? Dat heeft voor een groot stuk te maken met de bijzonder eigenschappen van deze plant die ook wel de Japanse tempelboom of Japanse notenboom wordt genoemd. In dit artikel ontdek je wat Ginkgo biloba zo speciaal maakt.
Laatste update: 14 juli 2022.
Wat is Ginkgo biloba en waar komt de naam vandaan?
Ginkgo biloba is de Latijnse benaming voor de Japanse tempelboom of Japanse notenboom. In China, Japan en Korea werd de ginkgo als heilig beschouwd en daarom werd hij vaak in de buurt van Boeddhistische tempels geplant. Vandaar de naam Japanse tempelboom.
Ginkgo komt van het Chinese ‘yinhing’ wat ‘zilveren abrikoos’ betekent, net als het Japanse ‘ginkyo.’ De vrouwelijke bomen dragen namelijk vruchten die op kleine abrikozen lijken. In deze vruchten zitten witte zaden die als noten geroosterd kunnen worden. Hier dankt hij de naam Japanse notenboom aan.
In het Westen is men niet zo dol op de vrouwelijke bomen, omdat de rijpe vruchten volgens sommigen naar ‘ranzige boter’ ruiken. Daarentegen worden de pitten van deze vruchten in het Oosten als een delicatesse beschouwd en heeft men juist een voorkeur voor de vrouwelijke variant. Bij ons vind je vooral de mannelijke bomen.
Waarom is het Gingko biloba blad zo speciaal?
Bijna iedereen heeft wel eens de typische ‘waaiervormige’ Ginkgo-bladeren gezien. De jonge bladeren zijn in het midden diep ingesneden waardoor ze uit twee lobben bestaan. De Latijnse toevoeging ‘biloba’ betekent dan ook ‘tweelobbig.’ Het blad wordt veel gebruikt in allerlei decoraties en sieraden vanwege deze mooie tweeledigheid.
Als je het blad goed bekijkt zie je allemaal parallelle nerven. De nerven zijn eigenlijk aan elkaar gegroeide naalden. De ginkgo is dus een bladverliezende naaldboom. Dit maakt hem uniek in zijn soort. In de herfst krijgt het blad een prachtige, goudgele kleur. De Gingko behoudt zijn blad tot laat in de herfst, maar dan kan hij zijn blad in één dag verliezen.
Waarom is het Gingko biloba blad zo speciaal?
Ginkgo biloba: een krachtpatser die niet kapot te krijgen is
Van de Ginkgoboom zijn fossiele resten gevonden van 300 miljoen jaar oud die nagenoeg identiek zijn aan de huidige versie. De Ginkgo overleefde als enige in zijn soort zelfs de ijstijd en blijkt nauwelijks te zijn geëvolueerd.
De Ginkgo kan wel 35 tot 40 meter hoog worden en een stam krijgen van 3 tot 4 meter in doorsnede. Het krijgen van deze afmetingen neemt wel een paar honderd jaar in beslag. De ginkgo staat in verschillende culturen symbool voor een lang leven, omdat hij meer dan 2000 oud kan worden. De oudste boom is vermoedelijk 3500 jaar oud en staat in China. In 1727 nam de VOC de eerste ginkgo bomen mee naar ons land. Deze zijn nog steeds te vinden in Utrecht.
De Ginkgo is een echte overlever. Hij is bestand tegen allerlei weersomstandigheden, vervuiling, uitlaatgassen, insecten en plantenziekten. Dat hij een ware krachtpatser is, blijkt ook uit het feit dat na de atoombom op Hiroshima, vlakbij het centrum van de ontploffing, twee volledig platgebrande Ginkgo’s in het voorjaar weer gingen ontspruiten. Eén ervan staat nog steeds in een nabijgelegen park.
In sommige delen van China vind je deze boom nog in de vrije natuur, maar meestal wordt hij als cultuurboom aangeplant. Vooral langs wegen, omdat hij goed bestand is tegen de uitlaatgassen.
Ginkgo biloba werking
Omdat de Ginkgo biloba zoveel bijzondere eigenschappen heeft, ging de mens doorheen de geschiedenis de plant ook gebruiken voor verschillende gezondheidstoepassingen. Er is nog verder wetenschappelijk onderzoek nodig, maar de Ginkgo biloba zou onder meer voor ondersteuning kunnen zorgen voor…
1. De hersenen
Volgens overleveringen werd al rond 2800 v.C. een aftreksel van de Ginkgo gebruikt om leden van het Chinese keizerrijk weer helder van geest te maken. Rond 1950 werd ook in Europa de werking van de Ginkgo ontdekt. Ook hier wordt ginkgo vooral gebruikt om de doorbloeding van hoofd en hersenen te ondersteunen. Ginkgo wordt vaak gebruikt ter ondersteuning van de concentratie en het geheugen, wat het bijvoorbeeld populair maakt bij studenten.
2. Vitaliteit en libido
De Ginkgo noten werden ingezet om de vitaliteit en het libido te verhogen.
3. Hart en longen
Een stoombad van de bladeren gebruikte men bij diverse luchtwegaandoeningen, maar ook om een kater te verdrijven. Ginkgo is rijk aan antioxidanten, die tal van gezondheidsvoordelen hebben.
4. Doorbloeding benen
Volgens verschillende onderzoeken zou Ginkgo een positieve werking hebben op de bloedcirculatie, wat bijvoorbeeld kan helpen bij de doorbloeding in de benen.
Hoe kan je Ginkgo biloba gebruiken?
Van de Ginkgobladeren wordt geen thee gemaakt, omdat je voor een goede werking een sterker concentraat nodig hebt. Bijvoorbeeld biologische supplementen als Ginkgo biloba druppels of Ginkgo biloba capsules. Voor een duidelijk effect is het aan te raden de Ginkgo minimaal 6 tot 8 weken te gebruiken. Meestal treedt er na twee weken al verbetering op. Voor zover bekend heeft de Ginkgo geen bijwerking en mag het langdurig gebruikt worden.
Hoe kan je Ginkgo biloba gebruiken?
Ginkgo biloba zelf planten
Een Ginkgoboom is een ideale boom voor in de tuin. Hij is winterhard, niet gevoelig voor ziektes en kan allerlei omstandigheden doorstaan. Omdat de Ginkgo van nature langzaam groeit, hoef je deze boom niet te snoeien. Plant hem wel op een zonnige plaats want hij groeit niet of nauwelijks in de schaduw. Ook staat hij graag een beetje beschut. Het duurt 20 tot 30 jaar voordat de ginkgo voor het eerst gaat bloeien. Met zijn lange levensduur kun je generaties lang genieten van zijn stralende, goudgele kleuren in de herfst.
Ginkgo biloba zelf planten
Dit advies is puur ter informatie en is niet bedoeld ter vervanging van medisch advies of medicijnen. Neem contact op met je huisarts of specialist wanneer de klachten aanhouden
Dr. Geert Verhelst, Groot handboek geneeskrachtige planten.
