Essentiële oliën, bekend sinds de Oudheid en geconcentreerd in actieve plantenbestanddelen, zijn de laatste jaren heel populair geworden.. Puur of in combinatie met andere producten gebruikt, worden ze gewaardeerd om hun verzachtende, antiseptische, zuiverende, verkwikkende en rustgevend eigenschappen... op voorwaarde dat ze op de juiste manier worden gebruikt. In dit artikel vind je alle informatie over etherische olie.
Wat zijn essentiële oliën precies?
Etherische oliën zijn afkomstig van planten en worden gedefinieerd als 'aromatische en vluchtige verbindingen'. Ze komen dus voor in de vorm van een vloeibare vloeistof, die niet vet is en niet oplosbaar in water, maar die kan worden gemengd met alcohol, een oplosmiddel of een vettige substantie zoals olie.
De meest gebruikte methode om een etherische olie te verkrijgen, is stoomdistillatie: het circuleren van stoom door de plant (blad, vrucht, wortel, bloem, stengel of schors) om de actieve bestanddelen en aromatische moleculen vrij te maken. Voor citrusvruchten wordt over het algemeen de voorkeur gegeven aan koude expressie van de vruchtenschil.
Ongeacht de gebruikte methode worden etherische oliën gekenmerkt door een krachtige geur, een grote rijkdom aan aromatische verbindingen (fenolen, esters, terpenen...) en een zeer goed bewaarvermogen (beschermd tegen lucht en licht).
Wat zijn de voordelen van essentiële oliën?
Essentiële oliën hebben stuk voor stuk talrijke voordelen, die specifiek zijn voor elk van hen. Sommige etherische oliën hebben antivirale eigenschappen, zoals tea tree olie, ravintsara of niaouli, terwijl andere een ontspannede werking hebben: dit is bijvoorbeeld zo in het geval van mandarijnolie. Voor een zuiverende werking zoek je essentiële olie van rozemarijn, terwijl pepermuntolie verfrissend en opwekkend is, ideaal als opkrikkertje bij vermoeidheid.
Op de huid werken bepaalde essentiële oliën tegen knobbels (basilicum en palmarosa), regenererend (basilicum) of kalmerend (kamille)... Voor het haar is lavendel interessant tegen luizen, grapefruit kan helpen haaruitval te vertragen en salie helpt de hoofdhuid te zuiveren. Sommige essentiële oliën met antibacteriële eigenschappen kunnen worden gebruikt in onderhoudsproducten voor thuis, zoals citroenolie of eucalyptusolie.
Hoe gebruik je een essentiële olie?
Er zijn verschillende manieren om een essentiële olie te gebruiken, afhankelijk van het gewenste effect:
- Bij massage, door een paar druppels toe te voegen aan een plantaardige oliebasis zoals zoete amandel, argan of jojoba;
- Via een aroma diffuser om te profiteren van de eigenschappen en de geur;
- Geïntegreerd in de samenstelling van een doe-het-zelfproduct (zoals was-, huishoud- of cosmeticaproducten), gemengd met andere cosmetische of hygiënische ingrediënten;
- Oraal, verdund op een drager (met toestemming van een deskundige);
- In een bad, gemengd met Epsom zout of een neutrale wasbasis.
Het is belangrijk op te merken dat, afhankelijk van de wijze van gebruik, de etherische olie niet even doeltreffend zal zijn: wanneer ze bijvoorbeeld op de huid wordt aangebracht, zal de olie langzamer worden geabsorbeerd dan wanneer ze wordt ingeademd of ingeslikt.
Goed om weten: om er zeker van te zijn dat je een kwaliteitsproduct gebruikt, moet je altijd een zuivere, natuurlijke essentiële olie kiezen en indien mogelijk een product dat biologisch gecertificeerd is.
Welke essentiële olie voor diffuser?
Diffusers maken het gemakkelijk om essentiële oliën te gebruiken: je kan profiteren van hun eigenschappen terwijl je tegelijk jouw huis parfumeert. Er zijn verschillende modellen, die gebruik maken van verschillende technologieën. De prijzen variëren naar gelang van het ontwerp van de verstuiver, de functionaliteit ervan (sommige werken bijvoorbeeld met USB), maar ook de grootte van het apparaat en dus de verstuivingscapaciteit (verstuivers en vernevelaars maken verstuiving in grote ruimten mogelijk).
Hoe kies je de essentiële olie die je in jouw diffuser wilt gebruiken? Dit hangt af van het effect dat je zoekt. Om te ontspannen kan je kiezen voor geranium, kamille, roos of citrus etherische olie (kies natuurlijk een geur die je lekker vindt!). Om de lucht te zuiveren zijn de essentiële oliën van tea tree en citroen bijzonder doeltreffend, terwijl in de zomer de essentiële oliën van eucalyptus, geranium en citronella worden aanbevolen om muggen te verdrijven. Wat jouw voorkeur ook is, gebruik slechts één essentiële olie per keer, want mengen kan nadelige effecten hebben voor de werking.
De voordelen van essentiële olie voor de slaap
Verschillende essentiële oliën worden aanbevolen om je te helpen in slaap te vallen: dit is het geval voor de essentiële olie met lavendel (ontspannend), de essentiële olie met bergamot (kalmerend en zuiverend) of de essentiële olie met kamille (kalmerend). Ze kunnen worden gebruikt als massage, op de pols of als verstuiving in de slaapkamer, uiterlijk 30 minuten voor het slapengaan (de verstuiving van etherische oliën mag niet langer dan 30 minuten duren, anders kan misselijkheid of hoofdpijn optreden).
Voorzorgen en gevaren van etherische oliën
Omdat etherische oliën een hoge concentratie aan actieve bestanddelen hebben, moeten ze met zorg worden gebruikt. De aanbevolen doses moeten altijd worden gerespecteerd, evenals het gebruiksadvies en, in het geval van specifieke behandelingen, de duur van het gebruik.
Uit voorzorg worden etherische oliën afgeraden voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, kinderen jonger dan 3 jaar en risicogroepen (met name astmapatiënten, mensen met ademhalingsallergieën en epileptici). Sommige oliën zijn ook niet veilig voor dieren.
De meeste essentiële oliën mogen niet in de zon worden gebruikt, omdat ze 'fotosensibiliserend' kunnen werken (d.w.z. dat ze reageren op uv-licht) en vlekken op de huid of allergische reacties kunnen veroorzaken. Ze mogen ook niet worden gebruikt in of in de buurt van de ogen, het genitale slijmvlies, de neus of de oren.
Vraag bij twijfel over het gebruik of de werking van een etherische olie altijd advies aan een gezondheidsdeskundige.