Rode gist rijst bijwerkingen: dit moet je weten
Rode gist rijst is een populair supplement voor veel mensen.1 Hoewel rode gist rijst een product van natuurlijke oorsprong is, zijn er ook potentiële bijwerkingen en risico's, vooral bij hoge doseringen of voor specifieke groepen zoals ouderen en mensen met schildklierproblemen. In dit artikel lees je alles over de mogelijke bijwerkingen, veilige dosering en waarom rode gist rijst niet voor iedereen geschikt is. We geven ook advies over veilig gebruik en geven inzicht in welke combinaties en omstandigheden mogelijk onveilig zijn.
Wat is rode gist rijst?
Rode gist rijst is een supplement van natuurlijke oorsprong, ook bekend als rode Koji of Hongqu, dat wordt gewonnen uit rijst die gefermenteerd is met de gist Monascus purpureus.2,3 Oorspronkelijk werd het gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde, maar het is ondertussen ook een bekend supplement in de Westerse landen.
Toch zijn er ook potentiële bijwerkingen en veiligheidsrisico’s verbonden aan het gebruik van rode gist rijst, vooral bij specifieke groepen, zoals ouderen en zwangeren.5
Rode gist rijst bijwerkingen
Rode gist rijst wordt over het algemeen goed verdragen, maar kan bij sommige gebruikers bijwerkingen veroorzaken.2 Veelvoorkomende rode gist rijst bijwerkingen zijn maagklachten, hoofdpijn en spierpijn, vergelijkbaar met de bijwerkingen van statines. Ernstige bijwerkingen kunnen spierschade (myopathie) en in zeldzame gevallen leverproblemen zijn.2
Mensen die gevoelig zijn voor statines of al bijwerkingen hebben ervaren van statine-medicatie, moeten voorzichtig zijn met het gebruik van rode gist rijst. Zo zou tussen rode gistrijst en simvastine weinig tot geen verschil zijn in de bijwerkingen.6
Waarom is rode gist rijst misschien niet handig voor ouderen?
Er is bezorgdheid over het gebruik van rode gist rijst door ouderen, vooral degenen boven de 70 jaar. De vraag "waarom geen rode gist rijst boven de 70" komt daarom soms naar voren. Oudere mensen zijn vaak gevoeliger voor bijwerkingen omdat hun lever- en nierfunctie verminderd is waardoor medicijnen langzamer worden afgebroken en uitgescheiden. Daarnaast spelen veranderingen in lichaamssamenstelling, verhoogde receptorgevoeligheid, verminderde homeostase en het gelijktijdig gebruik van meerdere medicijnen een belangrijke rol bij deze verhoogde gevoeligheid voor bijwerkingen.
Rode gist rijst verboden: waarom en waar?
In sommige landen is rode gist rijst aan strikte regelgeving onderworpen. In Europa gelden daarom regels voor de toegestane hoeveelheid monacoline K in supplementen tot maximaal 3 mg per dag.7,9 Doses hoger dan 3 mg kunnen gevaarlijk zijn, omdat het kan leiden tot bijwerkingen die vergelijkbaar zijn met die van voorgeschreven statines.2
Is rode gist rijst gevaarlijk en wanneer moet je oppassen?
Hoewel rode gist rijst voor veel mensen veilig is bij aanbevolen doseringen, zijn er gevallen waarin het gebruik ervan gevaarlijk kan zijn. Mensen met lever- of nierproblemen, zwangere vrouwen en personen met een geschiedenis van spierziekten wordt meestal afgeraden om rode gist rijst te gebruiken.7
Dosering en veilig gebruik
Voor rode gist rijst wordt doorgaans een veilige dagelijkse dosering van 1200 mg tot 2400 mg aangeraden, afhankelijk van de hoeveelheid monacoline K. De aanbevolen dagelijkse dosering monacoline K mag niet meer dan 3 mg zijn.9 Hogere doses kunnen het risico op bijwerkingen aanzienlijk verhogen, waaronder spierpijn, leverproblemen en maagklachten.
Voor iedereen, maar vooral voor ouderen en mensen met al bestaande gezondheidsproblemen, is het belangrijk om onder deze hoeveelheden te blijven. Het wordt aanbevolen om altijd met een lage dosering te starten en bij klachten of twijfel medisch advies in te winnen.
Rode gist rijst en de schildklier
Een minder bekende bijwerking van rode gist rijst is de mogelijke invloed op de schildklier. Er zijn enkele aanwijzingen dat rode gist rijst een effect kan hebben op de schildklierfunctie, vooral bij mensen die al problemen met de schildklier hebben.7 Personen met een schildklieraandoening of een verhoogd risico daarop moeten voorzichtig zijn met rode gist rijst en overwegen om eerst medisch advies in te winnen.
Naast de schildklier moeten mensen met immuunsuppressie, perifere neuropathie of mensen die antistollingsmedicatie gebruiken heel voorzichtig zijn met rode gist rijst.8
Rode gist rijst interacties
Rode gist rijst kan interacties hebben met medicijnen en supplementen, vooral die de lever beïnvloeden.7,8 Dit zijn onder andere cholesterolverlagende medicijnen, bloedverdunners en sommige antibiotica. Door mogelijke rode gist rijst-interacties kunnen bijwerkingen toenemen, waardoor het belangrijk is om een arts te raadplegen voordat je rode gist rijst gebruikt in combinatie met andere middelen.8
Tot slot: raadpleeg altijd je arts als je nieuwe supplementen wilt proberen
Bij het gebruik van rode rijst gist is het belangrijk om rekening te houden met mogelijke bijwerkingen en interacties, vooral bij specifieke gezondheidsproblemen of medicatiegebruik. Raadpleeg altijd je arts voordat je nieuwe supplementen aan je routine toevoegt. Dit is vooral belangrijk voor ouderen en mensen met aandoeningen aan de lever, nieren of schildklier, omdat zij mogelijk extra risico lopen. Een arts kan je adviseren over de juiste dosering en veilig gebruik, zodat je met vertrouwen en kennis van de juiste informatie kunt profiteren van de voordelen van rode gist rijst zonder onnodige risico’s.
- de Graaf, L. (2021). Statines. Nursing, 27(12), 56-59. https://link.springer.com/article/10.1007/s41193-021-0183-8
- Mazzanti, G., Moro, P. A., & Raschi, E. Component rode gist rijst is chemisch identiek aan lovastatine en kan dezelfde bijwerkingen geven. https://cvgk.nl/2017/01/25/component-rode-gist-rijst-is-chemisch-identiek-aan-lovastatine-en-kan-dezelfde-bijwerkingen-geven/
- Xiong, Z., Cao, X., Wen, Q., Chen, Z., Cheng, Z., Huang, X., ... & Huang, Z. (2019). An overview of the bioactivity of monacolin K/lovastatin. Food and Chemical Toxicology, 131, 110585. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691519303746
- Willink, D. J. (2014). Onderzoek naar het verlagen van cholesterol op alternatieve wijze in het kader van de huidige Nederlandse gezondheidszorg (Bachelor's thesis, University of Twente). https://essay.utwente.nl/65463/
- Brouwers, J. R. B. J., van Lennep, J. R., & Maas, A. H. E. M. (2016). 'Rode gist rijst'als cholesterolverlager?: een waarschuwing is op zijn plaats. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 160, D99. https://research.rug.nl/en/publications/rode-gist-rijst-als-cholesterolverlager-een-waarschuwing-is-op-zi
- de Graaf, L. (2018). Simvastatine. Nursing, 24(10), 54-56. https://link.springer.com/article/10.1007/s41193-018-0144-z
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (2021). Beoordeling Rode Rijst (Red yeast rice). Geraadpleegd op 14 november 2024, van https://www.rivm.nl/sites/default/files/2021-06/Beoordeling%20Rode_Rijst%20%28Red%20yeast%20rice%29.pdf
- Aarts, F. (2024). Kruidenmiddelen en hun interacties met reguliere medicatie. Nursing, 30(5), 48-53. https://link.springer.com/article/10.1007/s41193-024-1171-6
- AVROTROS Radar. (z.d.). Rode gist rijst aan banden: Hoeveel monacoline K mag je nog en wat is dat? Geraadpleegd op 14 november 2024, van https://radar.avrotros.nl/artikel/rode-gist-rijst-aan-banden-hoeveel-monacoline-k-mag-je-nog-en-wat-is-dat-53275
